Reisverslag

Twee scholen die St. Antonius Watoto ondersteunt

Visit Kenia 2012

Op 9 mei 2012 vertrekken we vanuit Nairobi, vanuit het huis van Ephraim en Marijke, naar Nyeri. In het stuwmeer is een pijp gebroken waardoor Ephraim en Marijke geen stromend water meer hebben voor enkele dagen (behalve via de eigen water collector). Dus het is maar goed dat we vertrekken want in Nyeri is er genoeg. Twee weken later (ik schrijf nu 19 mei) is er nog steeds geen water.

Wie zijn ‘we’: Cora Desson, Marijke en Ephraim Gathaiya (de mede-founders van de Stichting St. Antonius Watoto en de huidige uitvoerders van de stichting) en ondergetekende Sandra Desson (nichtje van Cora Desson).

Nyeri is de hometown van Ephraim. Daar is hij geboren en getogen. We logeren daar twee nachten en uurtje rijden van Nyeri in de buurt van de plaats Nanyuki liggen twee scholen die de Stichting St. Antonius Watoto ondersteunt.

Van Nairobi naar Nyeri is het ongeveer 150 km rijden. Daar doen we drie uur over inclusief een korte tussenstop waarbij we vers fruit kopen langs de weg. De reis gaat via de jungle van Nairobi (daar wonen 3 tot 4 miljoen mensen) en dan over de super highway (bereikt via een zandweg vol met kuilen). De super highway is een snelweg die nu gebouwd wordt door chinezen en die eindigt als een rondweg om Nairobi heen. Deze super highway moet het verkeer van Nairobi ontlasten.Het is een 8 baans (2*4) weg. Er staan echter nog geen strepen op de weg, er is nog geen verlichting en zijn nog geen voetgangersbruggen. Dat betekent dat de weg meer dan 8 banen heeft in de praktijk, er voetgangers oversteken en niet eentje maar velen, er plotseling zebrapaden opduiken terwijl je 80-100 km per uur rijdt.

Onderweg wordt Ephraim gebeld door enkele Watoto studenten. Ephraim heeft ze in januari uitgelegd wat ze precies moeten doen om de tweede term betaald te krijgen. Dat hebben ze niet opgevolgd en nu op de eerste dag van term 2 hebben ze een probleem want het schoolgeld is niet betaald. We constateren dat het soms nodig is om iets te leren via de ‘hard way’.

Op 10 Mei  2012, gaan we op weg naar de twee scholen die we zullen bezoeken. Eerst een uurtje rijden.

De eerste school is een county (Kenya heeft een nieuwe grondwet, waarin Kenia 47 counties zal tellen die in de plaats komen van de huidige 8 provincies) school, genaamd Moi Equator Girls Secondary School (ligt nog in de county Nyeri maar op de grens met de county Laikipia  en op een steenworp afstand van de evenaar). De tweede school die we vandaag zullen bezoeken is een district school genaamd Mlima Kenya Secondary School vlakbij de plaats Nanyuki (ook op de grens met de county Laikipia). Dit deel van Nyeri krijgt minder regen dan de plaatsen die we tot op heden hebben gezien. Je kan het ook zien. Er is minder begroeing en minder landbouw in dit gebied. Dit stuk krijgt minder regen omdat het in de schaduw ligt van Mount Kenya (top is 5200 meter hoog).

De Moi Equator Girls Secondary School ligt langs de weg. Het is een kostschool voor meisjes. Er zitten ongeveer 600 meisjes op de school. De gebouwen en omgeving zien er zeer verzorgd uit. Die meisjes wonen daar en gaan er naar school. Vanaf 5 uur in de ochtend tot 10 uur ’s avonds zijn ze bezig met opstaan, zichzelf wassen (geen douche maar met een emmer), kleding wassen, het volgen van lessen, onderhoud van de campus etc.

Als ze ziek zijn is er een ziekenboeg. De school bestaat al 44  jaar. We worden ontvangen in de bibliotheek met thee en wat lekkers. De bibliothecaresse werkt er al 25 jaar. De bibliotheek ziet er ook zeer gestructureerd uit.  Er staan schoolboeken en leesboeken.
St. Antonius Watoto staat drie kinderen in staat om naar deze school te komen, Jecinta, Caroline en Faith. De twee Maasai meisjes, Jecinta en Faith, zouden anders al uitgehuwelijkt zijn terwijl ze nu op school zitten en een kans hebben om hun eigen toekomst te bepalen. Dat is geweldig om te zien.

De Deputy Directeur vertelt dat scholing niet alleen de twee meisjes helpt, maar ook het dorp waar ze vandaag komen en misschien wel heel Kenya. Jecinta en Caroline worden gehaald. Ze zijn erg verlegen, hetgeen we goed begrijpen. Jecinta wil dokter worden. Ze doet het heel goed op school. Ephraim stimuleert haar door haar te vertellen dat ze de eerste Maasai uit haar dorp kan worden, sponsored bij Anthonius Watoto die naar de Universiteit gaat. Caroline woont in Nanyuki vertelt dat ze graag stewardess wil worden. Marijke en Ephraim zijn erg te spreken over wat de nieuwe directeur heeft bereikt in een aantal maanden. Ze heeft enige verbeteringen op de campus aangebracht. Nieuwe school ingang, niet meer door de ingang van de kerk, verfraaing van de school campus, en ze probeert naarstig een oplossing te vinden voor het wateropvang probleem.

Sandra heeft engelstalige leesboeken meegebracht vanuit Frankfurt (ISF Frankfurt) waar haar kinderen op school zitten en die worden overhandigd aan het hoofd van de bibliotheek.

We gaan de campus verkennen. De kostschool heeft nog niet zo lang een nieuwe directeur, Mevr. Muchina.De directeur legt ons uit dat de school in de ‘droge’ tijd te kampen heeft met een watertekort. Met 600 meisjes die er wonen is dat zeer lastig. Dat kan ik me goed voorstellen want hygiene is natuurlijk van het grootste belang met meisjes die allemaal de leeftijd hebben waarop ze ook menstueren. De directeur heeft denk ik niet zoveel ervaring met sponsors. Ze wil graag dat we een watertank financieren en het liefst vandaag ons ja-woord geven. Ik zie het nut van het project omdat we met eigen ogen kunnen zien dat het hier veel droger is. Het zou inderdaad een project (voor Watoto) kunnen zijn want het is een afgebakend project en de kosten zijn te overzien (ongeveer 1000 euro). Ik denk persoonlijk dat de directeur nog wel een verdere onderbouwing en planning moet maken, bv. hoe ze het water gaat verzamelen en naar de tank gaat leiden en wat de ouders van de kinderen aan het project kunnen bijdragen.

We gaan naar de dormitories waar de meisjes slapen met dertig of soms meer in een ruimte. Ze hebben allemaal een aluminium kist waarin ze hun spulletjes bewaren. Die ruimtes zien er zeer netjes uit.

Een van de vrouwelijke leraren die als moeder fungeert voor de dormitory vertelt me dat ze proberen een familie na te bootsen door per slaapruimte een vertrouwenspersoon te benoemen en per 3 slaapkamers is er ook een vader (dat is een van de mannelijke leraren). Het is natuurlijk verre van optimaal. Maar sluit niet uit dat sommige kinderen thuis evenmin een vader of moeder hebben (de gemiddelde levensverwachting voor Kenianen is slechts 46-55 jaar). Voor ons is dit alles zeer onwerkelijk maar in Kenia is men meer gewoon om met velen in een kamer te slapen. Veel privacy is er niet dat is een ding wat zeker is. Het is er anderzijds zeer schoon, de kinderen krijgen onderwijs en goed te eten en het allerbelangrijkste, krijgen hierdoor een kans.

Dan ontmoeten we Faith op de campus. Faith was naar huis gestuurd om haar vader of moeder op te halen. Faith was op de eerste dag na de vakantie te laat op de campus gekomen. De regel is dat ze dan terug naar huis moeten om hun vader of moeder  op te halen om te vertellen waarom ze te laat zijn. Faith is weer terug op de campus maar zonder haar ouders dus het probleem is nog niet helemaal opgelost. ‘regels zijn regels’. En .. even naar huis gaan om je ouders te halen heeft nogal wat voeten in de aarde want soms betekent het een halve dag lopen of met een matutu (een minibusje) reizen.

Dit filmpje geeft je iets van een indruk hoe dat eraan toegaat:

De nieuwe directeur heeft ook nog een lijk in de kast aangetroffen (in figuurlijke zin). Een nieuwe slaapruimte waar een constructiefout in is gemaakt. Door het beton lekt water – dat gebouw is er neer gezet voor haar aantreden (gefinancierd door de ouders) dus dat moet ze nu gaan oplossen. Volgens Ephraim heeft het toezicht op de bouw door de voormalige directeur en de directie van de school gefaald.

De tweede school die we bezoeken, de Mlima Kenya Secondary School, heeft een veel kortere geschiedenis en bestaat nog maar 6 jaar. De school ligt 5 km van de weg af. Het is niet eenvoudig om er te komen met een normale auto. We hobbelen van kuil naar kuil door een andere kuil. Ongeveer 90% van alle wegen in Kenia zijn niet! geasfalteerd. Gelukkig is het middag en dat betekent dat de plassen al een beetje zijn opgedroogd. Dat had Ephraim al zo gepland. De school is groeiend. Ieder jaar beginnen er meer kinderen. En blijkbaar is er weinig uitval. St. Antonius Watoto staat David in staat om deze dagschool te bezoeken. David zit in de derde klas en hij is de beste van zijn klas. Zijn ouders zijn zeer arm want zij zijn interne vluchtingen. Zij zijn verjaagd van hun stukje land in het bos en ze zijn verplaatst naar dit deel van Kenya. Je moet je het dan zo voorstellen dat die vluchtingen niets meer bezitten – ze hebben geen stuk land waarop ze iets kunnen laten groeien en dat betekent in het dagelijks leven geen eten. De directeur, Mr. Nduyu legt uit dat veel van de @140 kinderen op deze school interne vluchtelingen zijn. De kinderen krijgen een stevige lunch (een goed bord vol met bonen en mais) op school wat een stimulans is voor de ouders om hun kind naar school te sturen. Weer een mond minder te voeden! De lunch die de school aanbiedt is voor sommige van deze kinderen het enige voedsel wat ze krijgen op een dag! De directeur legt uit dat St. Antonius Watoto het heeft mogelijk gemaakt om de school op te starten.

Omdat St. Antonius Watoto een klaslokaal financierde geloofden ook andere sponsoren er in en kon hij nog drie andere lokalen financieren plus een kas om groente te kweken (zowel bedoeld als leerproject maar het betekent ook voedsel), toiletten voor de kinderen (jongens en meisjes apart) en voor de leraren. Ik vind het een groot compliment. Die kunnen jullie in je zak steken… Ephraim kent de directeur van deze school van een andere school toen hij (mr Nduyu) daar als deputy werkte. Ephraim wist dus wat deze man kon. Dat vertrouwen leidde ertoe dat Ephraim het risico durfde te nemen om St. Antonius Watoto te vragen in deze school te investeren. Daarnaast zorgt de directeur ervoor dat de ouders ook meebetalen bv. voor het arbeidsloon zodat ze zich betrokken voelen. Ik ben er zeer van onder de indruk. Deze man begon slechts met een lap grond langs een weg vol met gaten en kuilen en nu staat er een secondary school waar 140 leerlingen dagelijks naartoe komen.

Als we de klas inlopen wordt er veel gegiecheld. Het is lunchtijd. Omdat het zoveel heeft geregend moeten de kinderen in het klaslokaal eten. Cora neemt plaats in de schoolbanken. De directeur spreekt en een jongetje dat zich het liefst wil verstoppen moet uitleggen wat St. Antonius Watoto is. Ephraim en Sandra spreken een kort dankwoord en zeggen dat de kinderen goed hun best moeten blijven doen.  Ook deze school ontvangt leesboeken. Ik vind dat de directeur veel heeft gedaan voor de kinderen. Het is geweldig om te zien dat deze kinderen nu naar school kunnen. Ook deze school heeft nog wensen voor de toekomst, een lablokaal en een plek voor de kinderen om hun lunch te kunnen eten onder een afdak (tegen de zon en regen).

Wat een dag en een enorme hoeveelheid indrukken en dan hebben we slechts twee scholen bezocht. Wat doen Ephraim en Marijke nu zoal voor St. Antonius Watoto. Ephraim en Marijke vertellen:

• De huidige 30 Watoto kinderen zitten op 20 verschillende middelbare scholen en 4 universiteiten. Nu door St. Antonius Watoto het besluit is genomen te gaan werken met 40 kinderen zullen er op 25 middelbare scholen Watoto kinderen zijn. Het aantal universiteiten waarmee gewerkt wordt blijft onveranderd. Aanstaande September zullen ongeveer 3 tot 5 nieuwe Watoto kinderen starten.
• Van elk kind is er een dossier dat zorgvuldig wordt bijgehouden.
• Regelmatig is er contact met de leraren/directeuren over de schoolprestaties van de St. Antonius Watoto kinderen.
• Minimaal eens per jaar worden de Watoto kinderen persoonlijk op school door Ephraim bezocht.
• Vergaderingen van schoolbesturen worden regelmatig bijgewoond.
• Ephraim probeert naar ouderavonden te gaan om de ouders van de kinderen te ontmoeten.
• Voordat studenten naar de universiteit krijgen ze een algemene voorlichting.

Ik ben ervan overtuigd dat dit alles de uitval van kinderen voorkomt. Ephraim en Marijke maken er heel wat kilometers voor over veelal onverharde wegen.

Wat mij het meest is opgevallen deze week:

• Ephraim heeft in die week dat ik er was geen enkele keer op een (wegen)kaart gekeken. Hij kent alle wegen op z’n duimpje.
• Grote delen van Kenia zijn ontzettend groen en vruchtbaar, dat wil zeggen gedurende de regentijd en het gebied dat wij hebben bezocht wat tussen 1500-1800 meter ligt.
• Kenianen zijn zeer actief  – Iedereen lijkt op weg te zijn naar iets of van iets en veel mensen werken op het land. Ik snap nu waarom de Kenianen zulke goede hardlopers voortbrengt – ze trainen van kleins af aan door enkele kilometers van huis naar school te lopen en weer terug en dat op grote hoogten – Nairobi ligt op 1600 meter! Auto’s zijn te duur voor het overgrote deel van de bevolking. De prijs van auto’s is hoog en daarenboven de benzineprijs is ook hoog (omgerekend ongeveer 1,20 euro per liter)

Het wordt ook zeer duidelijk dat scholing essentieel is. Dat is de enige manier waarop de kinderen van Kenia een kans kunnen hebben. En er zijn veel kinderen…..Bijna de helft van alle inwoners van Kenia is jonger dan vijftien jaar. Vier kinderen per gezin is vrij normaal (want zo kun je alle grootouders vernoemen!). Daarenboven is de werkloosheid zeer hoog in Kenia 40%. De helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Al met al is de nood is hoog.
Misschien gaan de meisjes van de kostschool uiteindelijk terug naar hun dorp en worden ze huisvrouw. Maar dan hebben ze in elk geval een opleiding gehad, ze kunnen lezen en schrijven en ze weten hoe ze verschillende groenten kunnen verbouwen, ze hebben net iets meer van de wereld gezien dan de andere mensen in hun dorp en wellicht kunnen ze dan hun kinderen weer stimuleren om een vak te leren. St. Antonius Watoto jullie doen een geweldige job.
Jullie kunnen echter niet zonder een goede link in Kenia, in dit geval Ephraim en Marijke. Zij onderhouden het contact met de kinderen en volgen ze, stimuleren de kinderen en de leraren, betalen het schoolgeld en zorgen ervoor dat het geld niet aan wat anders wordt uitgegeven. Ik ben maar een weekje in Kenia geweest maar ik kan er begrip voor hebben dat in het geval je echt niets hebt en je krijgt wat geld in handen dat het heel logisch dat je het aan eten of kleding wilt uitgeven in plaats van onderwijs want dat loont slechts op de middellange en lange termijn.
Kan ik een steentje bijdragen? Ik hoop dat ik een interessante nieuwsbrief heb geproduceerd (in het Nederlands en Engels) en deze nieuwsbrief St. Antonius Watoto in staat stelt extra fondsen te verwerven. Ik zou graag in de toekomst als econoom practische economie geven op scholen in Kenia. Twee weken per jaar op verschillende scholen. Ik heb al ideeen over de onderwerpen: wisselkoersen, waarom is benzine zo duur en fruit zo goedkoop, hoe stimuleer je werkgelegenheid, hoe organiseer je onafhankelijk toezicht om omkoping tegen te gaan. Dat is mijn plan voor de toekomst als mijn eigen kinderen wat groter zijn en me niet meer zo nodig hebben.
Cora, Marijke en Ephraim hebben ook nog de Karaba Secondary School bezocht. St. Antonius Watoto heeft voor deze school van 190 leerlingen een klaslokaal, en kantoren voor de directeur, secretaresse en de accountant gebouwd. Omdat het geld op was zit er nog geen glas in de vensters van het klaslokaal en de binnenkant van de kantoorkamertjes (dwz er staan nu 4 onafgewerkte muren, er zijn geen deuren en evenmin is er een vloer) moet nog worden afgewerkt.  Ramen zijn vaak de sluitpost. Maar een klaslokaal zonder ramen – dat is koud en nat in de regentijd en stoffig in de droge tijd. Het goede nieuws voor de Karaba school is dat er voldoende geld om alles af te bouwen, waarna het in gebruik zal worden genomen.  Op onderstaande foto kan je zien hoe Cora en Ephraim de boel inspecteren en Cora haar plannen uit de doeken doet.

Sandra Desson
Mei 2012